Przedmiotowy System Oceniania
T
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII
W SZKOLE PODSTAWOWEJ
II ETAP EDUKACYJNY
Przedmiotowy system oceniania został opracowany na podstawie Programu nauczania
religii rzymskokatolickiej w przedszkolach i szkołach zatwierdzonego przez Komisję Wychowania
Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski w dniu 9 czerwca 2010 (nr programu AZ-2-01/10)
i jest zgodny z Rozporządzeniem MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu
oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów
i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562, z późn. zm.) oraz Wewnątrzszkolnego Systemu Ocenania.
Ocenę z religii ustalamy w oparciu o kryteria poznawcze, kształcące i wychowawcze.
W ocenianiu z religii obowiązują poniższe zasady:
1. Obiektywność – zastosowanie jednolitych norm i kryteriów oceniania.
2. Jawność – podawanie na bieżąco wyników pracy ucznia (rodzicom na ich zapotrzebowanie
lub gdy zaistnieje taka potrzeba ze strony szkoły).
3. Instruktywność – wskazanie na występujące braki.
4. Mobilizacja do dalszej pracy.
Prowadzenie zróżnicowanych form i rodzajów kontroli:
1. Kontrola wstępna (dokonanie diagnozy wiedzy i umiejętności w początkowej fazie
kształcenia).
2. Kontrola bieżąca (sprawdzanie w trakcie trwania procesu kształcenia).
3. Kontrola końcowa (dotyczy zakończonego etapu kształcenia).
4. Kontrola dystansowa (zbadanie trwałości wyników po pewnym okresie od zakończenia
procesu).
Metody kontroli i ocen:
1. Konwencjonalne (bieżąca kontrola, prace pisemne, posługiwanie się książką, ćwiczenia
praktyczne, kontrola graficzna, obserwacja uczniów w toku ich pracy itp.).
2. Techniczne sposoby kontrolowania procesu dydaktycznego (kontrola i ocena przy pomocy
zróżnicowanych zadań testowych).
Sposoby oceniania:
Wartościowanie gestem, słowem, mimiką, stopniem.
Elementy wchodzące w zakres oceny z religii:
1. Ilość i jakość prezentowanych wiadomości.
2. Zainteresowanie przedmiotem.
3. Stosunek do przedmiotu.
4. Pilność i systematyczność.
5. Umiejętność zastosowania poznanych wiadomości w życiu.
6. Postawa.
Przedmiot oceny z religii zawiera kryteria poznawcze, kształcące i wychowawcze.
Kontrola i ocena w religii nie dotyczy wyłącznie sprawdzenia wiadomości, lecz także wartościowania umiejętności, postaw, zdolności twórczych, rozwoju zainteresowań,
motywacji uczenia się, a głównie kształtowania cech charakteru, woli, odpowiedzialności
za swoje czyny, dokładności, wytrwałości, pracowitości, kultury osobistej, zgodności postępowania
z przyjętą wiarą.
Cele oceniania:
1. Informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych.
2. Motywowanie ucznia do dalszej pracy.
3. Pomaganie uczniowi w samodzielnym planowaniu jego rozwoju.
4. Systematyczne informowanie rodziców (prawnych opiekunów) o postępach, trudnościach
i specjalnych uzdolnieniach ucznia.
5. Umożliwienie doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej.
Ocenie podlegają:
1. Pisemne prace kontrolne i kartkówki.
2. Odpowiedzi ustne objęte zakresem materiału z zakresu trzech ostatnich lekcji.
3. Wypowiedzi w trakcie lekcji, podczas dyskusji, powtórzenia itp.
4. Praca domowa: krótkoterminowa i długoterminowa.
5. Znajomość podstawowych prawd wiary.
6. Prowadzenie zeszytu ucznia i ćwiczeń.
7. Pilność, systematyczność, postawy, umiejętności.
8. Korzystanie z Pisma świętego, podręcznika i innych materiałów katechetycznych.
9. Postawy wskazujące na potrzebę wartościowania.
10. Inne formy aktywności ucznia:
· praca w grupie (udział w dyskusji, prezentowanie efektów pracy zespołu),
· aktywność na zajęciach lekcyjnych,
· referaty, prezentacje,
· udział w olimpiadach, konkursach, kole religijnym.
11. Praktyki religijne nie podlegają ocenie.
Zasady oceniania
1.Na początku każdego roku szkolnego informuje uczniów oraz ich
rodziców (prawnych opiekunów) o:
· wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do uzyskania śródrocznej i rocznej
(semestralnej) ocenie klasyfikacyjnej wynikających z realizowanego przez siebie
programu nauczania;
· sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów;
· warunkach i trybie uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej (semestralnej)
oceny klasyfikacyjnej.
2. Oceny cząstkowe – semestralne i końcoworocznej – wyrażone są według skali:
· celujący (6),
· bardzo dobry (5),
· dobry (4),
· dostateczny (3),
· dopuszczający (2),
· niedostateczny (1).
3. W ciągu jednego semestru uczeń otrzymuje co najmniej trzy oceny cząstkowe.
4. Oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców (prawnych opiekunów
5. Pisemne prace kontrolne przeprowadzane są dwa razy w ciągu semestru. Obejmują więcej
niż trzy jednostki lekcyjne. Zapowiedziane są co najmniej z tygodniowym wyprzedzeniem,
a sprawdzane są do dwóch tygodni. Natomiast zakres materiału kartkówek obejmuje nie więcej niż trzy jednostki lekcyjne lub materiał podstawowy.. Na wniosek ucznia lub jego rodziców
(prawnych opiekunów) sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne oraz inna
dokumentacja dotycząca oceniania ucznia z religii są udostępniane do wglądu uczniowi lub
jego rodzicom (prawnym opiekunom).
6. Odpowiedzi ustne objęte są zakresem materiału z zakresu trzech ostatnich lekcji. Uczeń ma
prawo dwa razy w ciągu semestru zgłosić nieprzygotowanie do odpowiedzi (bez
konsekwencji). Winien to zrobić na początku lekcji.
7. Praca domowa: krótkoterminowa i długoterminowa, kontrolowana jest na bieżąco. Uczeń ma prawo raz w ciągu semestru zgłosić brak pracy krótkoterminowej (bez konsekwencji), jednak winien ją uzupełnić na następne zajęcia.
8. Kontrola znajomości podstawowych prawd wiary zdobywana jest podczas odpowiedzi
ustnej lub pisemnej.
9. Zeszyt ucznia (ćwiczenia) sprawdzany jest raz w semestrze. Przynajmniej jeden
raz w semestrze przeprowadzana jest kompleksowa ocena zeszytu.
10. Uczeń ma prawo do poprawiania oceny niedostatecznej , dopuszczającej i dostatecznej z całogodzinnych sprawdzianów, w terminie nie dłuższym niż dwa tygodnie od uzyskanie informacji o ocenie.
11. Przed rocznym (semestralnym) klasyfikacyjnym zebraniem plenarnym rady pedagogicznej
uczeń i jego rodzice (prawni opiekunowie) otrzymują informację o przewidywanej dla niego rocznej (semestralnej) ocenie klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych w terminie i formie określonych w statucie szkoły.
12. Ocena śródroczna i roczna nie ma charakteru średniej arytmetycznej ocen cząstkowych;
znaczący wpływ mają przede wszystkim oceny uzyskane (w semestrze lub w ciągu całego
roku szkolnego) z prac kontrolnych, dłuższych wypowiedzi, referatów, o ile prezentacja ich
przejmie formę wypowiedzi ustnej oraz innych form pracy o charakterze samodzielnym.
13. Uczeń, który przystąpi do olimpiady czy konkursu religijnego i pomyślnie ukończy co
najmniej etap rejonowy, uczestniczył w spotkaniach koła religijnego będzie mógł uzyskać podniesienie oceny końcoworocznej o jeden stopień.
14. Laureaci konkursów przedmiotowych z religii o zasięgu wojewódzkim (diecezjalnym),
międzywojewódzkim i ogólnopolskim otrzymują z danych zajęć edukacyjnych celującą
roczną (semestralną) ocenę klasyfikacyjną. Uczeń, który tytuł laureata ww. konkursów bądź
laureata lub finalisty olimpiady przedmiotowej uzyskał po ustaleniu albo uzyskaniu rocznej
(semestralnej) oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych, otrzymuje celującą końcową
ocenę klasyfikacyjną z religii.
15. Uczeń może nie być klasyfikowany z religii jeżeli brak jest podstaw do ustalenia
śródrocznej lub rocznej (semestralnej) oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia
na zajęciach edukacyjnych przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na zajęcia z religii
w szkolnym planie nauczania. Uczeń nieklasyfikowany z powodu usprawiedliwionej
nieobecności może zdawać egzamin klasyfikacyjny z religii.
16. Egzamin klasyfikacyjny z religii zdaje również uczeń:
· realizujący, na podstawie odrębnych przepisów, indywidualny tok nauki;
· spełniający obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą.
17. Uczeń lub jego rodzice (prawni opiekunowie) mogą zgłosić zastrzeżenia do dyrektora
szkoły, jeżeli uznają, że roczna (semestralna) ocena klasyfikacyjna z religii została ustalona
niezgodnie z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej oceny. Zastrzeżenia mogą być
zgłoszone w terminie zgodnym ze statutem szkoły.
18. Informacja o grożącej ocenie niedostatecznej z przedmiotu przekazana jest uczniowi
i jego rodzicom (prawnym opiekunom) na miesiąc przed klasyfikacją. Nauczyciel religii
przedstawia możliwości poprawy oceny poprzez uzupełnienie niezbędnych wiadomości
i umiejętności.
19. Uczeń, który w wyniku klasyfikacji rocznej (semestralnej) uzyskał ocenę niedostateczną
z religii może zdawać egzamin poprawkowy.
Ustalenie wymagań programowych w obrębie poszczególnych poziomów
oraz zastosowanie ich w określonych ocenach osiągnięć uczniów
1. Wymagania ponadprogramowe (wykraczające)
Na ocenę CELUJĄCĄ uczeń:
· Spełnia wymagania określone w zakresie oceny bardzo dobrej.
· Prezentuje treści wiadomości powiązane ze sobą w systematyczny układ.
· Samodzielnie posługuje się wiedzą dla celów teoretycznych i praktycznych.
· Wykazuje się właściwym stylem wypowiedzi, swobodą w posługiwaniu się terminologią
przedmiotową i inną.
· Angażuje się w prace pozalekcyjne (np. gazetki religijne, montaże sceniczne, pomoce
katechetyczne itp.).
· Osiąga sukcesy w konkursach wiedzy religijnej.
· Jego pilność, systematyczność, zainteresowanie, stosunek do przedmiotu nie budzi żadnych
zastrzeżeń.
· Wykazuje się umiejętnościami i wiadomościami wykraczającymi poza wymagania
edukacyjne; jego praca jest oryginalna i twórcza oraz wskazuje na dużą samodzielność.
· Inne osiągnięcia indywidualne ucznia promujące ocenę celującą.
2. Wymagania dopełniające
Na ocenę BARDZO DOBRĄ uczeń:
· Spełnia wymagania określone w zakresie oceny dobrej.
· Opanował pełny zakres wiedzy, postaw i umiejętności określony poziomem nauczania
religii.
· Prezentuje poziom wiadomości powiązanych ze sobą w logiczny układ.
· Umiejętnie wykorzystuje wiadomości w teorii i praktyce bez ingerencji nauczyciela.
· Wykazuje się właściwym stylem wypowiedzi.
· Odznacza się pełną znajomością pacierza.
· Wzorowo prowadzi zeszyt i odrabia prace domowe.
· Aktywnie uczestniczy w religii.
· Uczestniczy w konkursach wiedzy religijnej.
· Jest pilny, systematyczny, zainteresowany przedmiotem.
· Odpowiedzialnie włącza się w dynamikę i przeżycia roku liturgicznego.
· Opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności wyznaczonych przez nauczyciela
programem nauczania; osiągnięcia ucznia należą do złożonych i wymagających
samodzielności.
· Inne możliwości indywidualne ucznia promujące ocenę bardzo dobrą.
3. Wymagania rozszerzające
Na ocenę DOBRĄ uczeń:
· Spełnia wymagania określone w zakresie oceny dostatecznej.
· Opanował materiał programowy z religii.
· Prezentuje wiadomości powiązane związkami logicznymi.
· Poprawnie rozumie uogólnienia i związki między nimi oraz wyjaśnia zjawiska inspirowane
przez nauczyciela.
· Stosuje wiedzę w sytuacjach teoretycznych i praktycznych.
· Wykazuje się dobrą znajomością pacierza.
· W zeszycie ma wszystkie notatki i prace domowe.
· Korzysta z pomocy dydaktycznych podczas zajęć lekcyjnych (podręcznik, zeszyt ucznia i
inne).
· Systematycznie uczestniczy w zajęciach religii.
· Jest zainteresowany przedmiotem.
· Wykazuje się dobrą umiejętnością zastosowania zdobytych wiadomości.
· Postawa ucznia nie budzi wątpliwości.
· Stara się być aktywnym podczas lekcji.
· Wiadomości i umiejętności ucznia przewidziane programem nauczania nie są pełne dla
danego etapu nauczania, ale wiele umiejętności ma charakter złożony i samodzielny.
· Inne osiągnięcia indywidualne ucznia promujące ocenę dobrą.
4. Wymagania podstawowe
Na ocenę DOSTATECZNĄ uczeń:
· Opanował łatwe, całkowicie niezbędne wiadomości, postawy i umiejętności.
· Prezentuje podstawowe treści materiału programowego z religii.
· Wykazuje się wiadomościami podstawowymi, połączonymi związkami logicznymi.
· Dość poprawnie rozumie podstawowe uogólnienia oraz wyjaśnia ważniejsze zjawiska
z pomocą nauczyciela.
· Potrafi stosować wiadomości dla celów praktycznych i teoretycznych przy pomocy
nauczyciela.
· W przekazywaniu wiadomości z religii popełnia niewielkie i nieliczne błędy.
· Odznacza się małą kondensacją wypowiedzi.
· Wykazuje się podstawową znajomością pacierza.
· W zeszycie ucznia sporadyczne braki notatek, prac domowych.
· Prezentuje przeciętną pilność, systematyczność i zainteresowanie przedmiotem.
· Wiadomości i umiejętności ucznia są na poziomie podstawowych wiadomości
i umiejętności przewidzianych programem nauczania dla danego etapu; wiadomości
i umiejętności należą do przystępnych, o średnim stopniu złożoności i wystarczą do
pomyślnego dalszego uczenia się.
· Inne możliwości indywidualne ucznia wskazujące na ocenę dostateczną.
5. Wymagania konieczne
Na ocenę DOPUSZCZAJĄCĄ uczeń:
· Opanował konieczne pojęcia religijne.
· Wykazuje się luźno zestawionym poziomem wiadomości programowych.
· Prezentuje mało zadowalający poziom postaw i umiejętności.
· Wykazuje brak rozumienia podstawowych uogólnień.
· Cechuje się brakiem podstawowej umiejętności wyjaśniania zjawisk.
· Nie potrafi stosować wiedzy, nawet przy pomocy nauczyciela.
· Podczas przekazywania wiadomości popełnia liczne błędy, wykazuje niepoprawny styl
wypowiedzi, posiada trudności w wysławianiu się.
· Prowadzi zeszyt ucznia.
· Ma problemy ze znajomością pacierza.
· Wykazuje poprawny stosunek do religii.
· Opanował elementarne wiadomości i umiejętności programowe przewidziane dla danego
etapu edukacyjnego; są to wiadomości i umiejętności bardzo przystępne, proste
i praktyczne, niezbędne w funkcjonowaniu szkolnym i pozaszkolnym.
· Inne możliwości indywidualne ucznia wskazujące na ocenę dopuszczającą.
6. Ocena NIEDOSTATECZNA
Uczeń:
· Wykazuje rażący brak wiadomości programowych.
· Cechuje się brakiem jedności logicznej między wiadomościami.
· Prezentuje zupełny brak rozumienia uogólnień i nieumiejętność wyjaśniania zjawisk.
· Wykazuje zupełny brak umiejętności stosowania wiedzy.
· Podczas przekazywania informacji popełnia bardzo liczne błędy.
· Cechuje się rażąco niepoprawnym stylem wypowiedzi.
· Nie wykazuje się znajomością pacierza.
· Nie posiada zeszytu ucznia lub dość często nie przynosi go na lekcję.
· Lekceważy przedmiot.
· Opuszcza lekcje religii.
· Inne uwarunkowania indywidualne ucznia wskazujące na ocenę niedostateczną.
Wszystkie inne ustalenia znajdują się w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania
obowiązującym w szkole oraz w zasadach oceniania opracowanych przez Komisję
Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski.
W opracowaniu Przedmiotowego systemu oceniania z religii korzystano m.in. z następującej
literatury:
Konferencja Episkopatu Polski, Dyrektorium katechetyczne Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków
2001.
Konferencja Episkopatu Polski, Podstawa programowa katechezy Kościoła Katolickiego w Polsce,
Kraków 2010.
Zaproszeni przez Boga. Podręcznik metodyczny dla klasy 4 szkoły podstawowej, red. Z. Marek,
Kraków 2002.
Biblioteczka Reformy, MEN o ocenianiu, Warszawa 2000.
Ocena w katechezie, red. S. Kulpaczyński, Lublin 2001.
.